Daj się oczarować
Jest taki kraj, gdzie słońce świeci, za Kołem Podbiegunowym czasami nawet 24 godziny na dobę, ale nie przypala nas do żywego. Gdzie morze wgryza się w ląd na kilkadziesiąt kilometrów tworząc legendarne już fiordy, otoczone majestatycznymi górami. A właściwie gdzie mamy wrażenie, że owe góry wyłaniają się wprost z błękitnych wód. Gdzie krystalicznie czyste potoki spływają z gór, nierzadko tworząc spektakularne wodospady. Jest taki kraj, w którym zdrowy tryb życia i uśmiech na opalonej twarzy dziedziczy się z pokolenia na pokolenie. Norwegia – a o niej mówimy – uznawana jest za jeden z widokowo najpiękniejszych krajów na kuli ziemskiej. Nie sposób opisać jest słowami, jak wyjątkowe jest to miejsce – żadne słowa nie mają aż takiej wizualnej mocy. Ile byśmy nie mówili o zapierających dech widokach na fiordy, o nieskalanej przyrodzie – Norwegii nie da się opisać, trzeba ją po prostu zobaczyć.
Fiordy
Norweskie fiordy i otaczające je krajobrazy są znane ze względu na ich piękno. Połączenie stromych, zielonych gór z wysokimi, potężnymi wodospadami i wąskimi, turkusowozielonymi, prawie bezdennymi fiordami jest jedyne w swoim rodzaju. Taki krajobraz nie da się opisać słowami, trzeba go zobaczyć. Najbardziej znany jest krajobraz fiordów „Vestlandet“, gdzie leżą m.in. fiordy Geiranger i Nærøy. Obydwa znajdują się na liście dziedzictwa kultury światowej i przyrody UNESCO. Fiordy to sięgające w głąb lądu ramiona morza, dlatego też zawierają one słoną wodę. Forma dolin tych morskich ramion stworzona została przez lodowce. Może być to trochę mylące, że np. do fiordu Tyrifjord dociera się od południa od Hønefoss. W tym przypadku nie chodzi o dawny fiord we właściwym tego słowa znaczeniu, lecz o nazwę własną tego jeziora.
Słońce polarne, noce polarne i zorza polarna
Norwegia północna szczyci się trzema wyjątkowymi fenomenami natury: słońce polarne, noc polarna oraz zorza polarna. Fenomeny te związane są z określonym położeniem geograficznym. Słońce polarne i noc polarna występują tylko w miejscach położonym na północ od koła polarnego (66,5 Stopni na północ, tzn.od ok.2 godzin jazdy samochodem na południe od Bodø, a potem w kierunku północnym). O słońcu polarnym mówi się wtedy, kiedy co najmniej górna krawędź słońca widoczna jest nad horyzontem przez całą dobę. W czasie nocy polarnej słońce nie pojawia się nad horyzontem w określonym okresie pory zimowej. Dokładne okresy zależą od położenia danego obszaru. Zorza polarna widoczna jest najczęściej nad Lofotami, w okolicach Tromso i w Finnmark. W ostatnich latach wielu entuzjastów zorzy polarnej pływało wzdłuż północnonorweskich wybrzeży statkami pocztowymi, aby przeżyć ten fantastyczny fenomen natury. Zorza północna jest efektem dostania się do atmosfery ziemskiej naładowanych cząsteczek wiatru słonecznego.
Słońce polarne
Miejscowość | Północna szerokość geograficzna | słońce polarne górna krawędź po raz pierwszy | całe słońce polarne po raz pierwszy | całe słońce polarne po raz ostatni | słońce polarne górna krawędź po raz ostatni |
Bodø | 67,3 | 30/5 | 3/6 | 8/7 | 12/7 |
Svolvær | 68,2 | 25/5 | 28/5 | 14/7 | 17/7 |
Andenes | 69,3 | 19/5 | 22/5 | 20/7 | 23/7 |
Tromsø | 69,7 | 17/5 | 20/5 | 22/7 | 25/7 |
Nordkapp | 71,2 | 11/5 | 13/5 | 29/7 | 31/7 |
Longyearbyen | 78,0 | 19/4 | 20/4 | 21/8 | 23/8 |
Zorza północna – Aurora Borealis
Zorza północna, zwana także zorzą polarną lub też Aurora Borealis, jest żółtozielonym światłem widocznym wzdłuż nieba Norwegii północnej szczególnie w zimie. Zorza północna jest skomplikowanym fenomenem natury, który jeszcze w zeszłym stuleciu łączył się z mistyką i przesądami, i często uważany był za sygnał ostrzegawczy przed nadchodzącymi nieszczęściami i wojnami. Dzisiaj wiemy, że zorza północna jest światłem, które pojawia się w górnych warstwach atmosfery w obszarach polarnych, a powodowane jest przez naładowane elektrycznością cząsteczki wpadające do atmosfery. Żółtozielony jest najczęstszą barwą zorzy północnej, może jednak nabierać odcieni zielonkawych, czerwonych, czy też czerwonofioletowych. Forma zorzy północnej jest także różna. Najbardziej fascynujące są zorze północne ulegające ciągłym zmianą formy, położenia i barwy. Występowanie zorzy północnej nie jest takie samo we wszystkich częściach Ziemi. Najczęściej występuje ona w owalnych obszarach wokół biegunów. Najbardziej widoczna jest zorza w październiku, lutym i marcu w okresie od 22 do 24. Fenomen ten obserwować można także na półkuli południowej, gdzie określa się go jako zorza południowa lub też Aurora Australis.
Lodowce
W Norwegii znajduje się kilka największych lodowców Europy. Lodowce te liczą sobie tysiące lat i nadal są żywe: wciąż zmieniają się i poruszają. Wycieczka po lodowcach jest szczególnym przeżyciem, a w celu zwiedzania i wspinania należy skorzystać z usług przewodnika. Jeżeli są Państwo fizycznie sprawni, możliwe jest również wspinanie się w szczelinach lodowca. Jest to niezapomniane przeżycie. Norweskie lodowce znajdują się przede wszystkim w Górach Południowonorweskich. Na północ od Bergen i Sognefjord leży największy lodowiec Norwegii Jostedalsbreen. Muzeum lodowców w Fjærland, na południowym skraju lodowca, organizuje wędrówki po lodowcu z trasami o różnych długościach i stopniach trudności. Od Briksdalen, w północno-zachodniej części lodowca, można pieszo dojść aż do skraju lodowca. Lodowiec Folgefonna, położony na południowym-wschodzie od Bergen i nad przepięknym Hardangerfjord, dysponuje małym centrum narciarstwa letniego. Można tutaj jeździć na nartach od początku czerwca do połowy sierpnia. Kursuje tutaj autobus z Jondalen. W centrum tym istnieje możliwość wypożyczenia nart.
Wakacje w zgodzie z naturą
Fenomen skandynawskiej przyrody, jej różnorodności i dziewictwa, przyciąga tu turystów nie tylko z Europy, ale i z całego świata. Wyjątkowe jest tu także nastawienie lokalnej ludności do bogactw przyrody. Z ich postawy powinni brać przykład wszyscy. I tak o oto powstało Prawo każdego człowieka mówiące, że każdy człowiek ma prawo do kontaktu z przyrodą. Dalej podane zostały streszczone prawa i obowiązki podróżujących
Prawo zabrania:
- niszczenia jakichkolwiek drzew i krzewów;
- wkraczać na prywatne działki i pola uprawne;
- jeździć po terenach z silnikiem spalinowym;
- niszczyć gniazda ptaków i jaja ptaków;
- zanieczyszczać jakiekolwiek tereny i jeziora.
Prawo zezwala na:
- wszędzie z wyjątkiem prywatnych działek i pól uprawnych można się rozbić/zatrzymać;
- przejście przez pastwiska, ale należy pamiętać żeby zamknąć za sobą ogrodzenie;
- jedną noc w namiocie na łonie natury, bez zgody właściciela działki;
- zbieranie dzikich kwiatów, jagód czy grzybów, ale oprócz gatunków chronionych;
- rozniecanie ognia, gdy nie ma zagrożenia pożarowego;
- żeglowanie, wiosłowanie czy pływanie na prywatnych wodach;
- wędkowanie na wszystkich wodach, ale tylko i wyłącznie z wymaganym pozwoleniem wędkarskim.
Pomysleć warto również o tym, że:
- właściciele działek chcą być informowani o rozbiciu namiotu na jego działce;
- psy powinny mieć także swoje legowisko, jeśli z Państwem podróżują, nie mogą one zakłócać spokoju innych zwierzętom;
- po opuszczeniu namiotu należy zostawić na działce nienaruszony stan, tak jakbyście chcieli Państwo aby pozostawiony był na Państwa działce.